Federal hükümetin açıkladığı verilere göre, sayılardaki düşüşün temel nedeni göç değil, vatandaşlık edinimi.
Mart 2025 itibarıyla Almanya’da 968.899 Suriyeli yaşıyor. Bu sayı, bir önceki aya kıyasla 3.571 kişi azaldı. Ancak bu düşüşün büyük ölçüde Alman vatandaşlığına geçen Suriyelilerden kaynaklandığı belirtiliyor. Vatandaşlık alanlar artık yabancı statüsünde sayılmadıkları için istatistiklerden düşüyor.
Vatandaşlığa Geçiş Hız Kazandı
2023 yılında 75.485 Suriyeli Almanya vatandaşlığına kabul edildi. Bu sayı, 2022’ye kıyasla yaklaşık %57 artış anlamına geliyor. 2024’te yürürlüğe giren yeni Vatandaşlık Yasası, başvuru süresini kısaltırken, Almanca bilgisi, geçimini sağlama ve anayasal değerlere bağlılık gibi koşulları da sürdürüyor.
Federal Göç ve Mülteciler Dairesi (BAMF), vatandaşlığa geçiş sürecinin titizlikle sürdüğünü ve ciddi suçlara karışmış veya anayasaya aykırı faaliyetlerde bulunmuş kişilerin başvurularının reddedildiğini vurguluyor.
Suriye’ye Geri Dönüş Cılız
2024’ün başından bu yana yalnızca 600’den fazla Suriyeli, Alman hükümetinin sunduğu mali destekle ülkesine gönüllü olarak döndü. Suriye'ye sınır dışı işlemleri ise 2012 yılından bu yana fiilen durdurulmuş durumda. Zorunlu geri dönüşler genellikle Dublin Tüzüğü kapsamında başka bir AB ülkesine yönlendiriliyor.
BAMF, Suriye’ye geri dönüşleri teşvik eden federal-eyalet destek programı kapsamında 13 Ocak’tan bu yana gönüllü geri dönüşleri destekliyor. Ancak, ilgi oldukça sınırlı.
Suriye’de Belirsizlik Sürüyor
Aralık 2024’te Şam’ın İslamcı HTS ittifakı tarafından ele geçirilmesinin ardından Esad rejimi çöktü. Geçici Cumhurbaşkanı Ahmed el-Şara liderliğinde bir geçiş hükümeti oluşturuldu. Ülkenin kuzeyinde Kürt milislerin etkisi sürerken, Rusya, Türkiye ve bazı Arap ülkeleri bölgede nüfuz mücadelesi yürütüyor. İsrail ise kendi güvenlik çıkarlarını korumak adına askeri operasyonlar düzenliyor.
Bu karmaşık tablo nedeniyle BAMF, 9 Aralık 2024’ten itibaren Suriyeli sığınmacıların iltica başvurularına ilişkin kararları geçici olarak askıya aldı. İlk etapta altı ay sürecek bu karar, koşullara göre uzatılabilecek.
50 Binden Fazla Başvuru Beklemede
Suriye, Almanya’daki iltica başvurularında hâlâ başı çekiyor. 2025’in ilk çeyreğinde 9.861 yeni başvuru yapıldı. Mart sonu itibarıyla BAMF’ın elinde hâlen 52.344 başvuru bulunuyor. Dublin prosedürüne tabi olan başvurular ise askıya alma kararından etkilenmiyor.
Keşif Gezileri Gündemde, Tartışmalar Sürüyor
Federal İçişleri Bakanlığı, Suriyeli mültecilerin koruma statülerini kaybetmeden ülkelerine kısa süreli keşif gezileri yapabilmeleri için bir istisna planı üzerinde çalışıyor. Buna göre, mültecilere ya dört haftalık tek bir gezi ya da ikişer haftalık iki ayrı gezi hakkı tanınabilecek. Amaç, ülkelerine geri dönmenin mümkün olup olmadığını değerlendirebilmelerini sağlamak.
Ancak bu öneri özellikle CDU/CSU kanadında tepkiyle karşılandı. Bavyera İçişleri Bakanı Joachim Herrmann, prosedürün uygulanabilir olmadığını savunarak, BAMF’ın kararlarını yalnızca yerinde yapılan gözlemlere değil, güvenlik ve hukuk ilkelerine göre verdiğini vurguladı.
