GÖÇMENLERİN SAĞLIK SORUNLARI..
Göçmenlerin temel hak ve özgürlükleri ulusal ve uluslararası mevzuat çerçevesinde korunmaktadır. Sağlık hakkı, yaşam hakkının ayrılmaz bir parçası olup, hiçbir ayrım gözetilmeksizin herkesin yararlanması gereken temel bir haktır.
Ancak göçmenlerin sağlık hizmetlerine erişimi, hem uluslararası hukuk normları hemde ulusal düzenlemeler kapsamında çeşitli sorunlarla karşılaşabilmektedir.
Birleşmiş milletler evrensel bildirgesinin 25. Maddesi herkesin sağlık hizmetlerine erişim hakkını açıkça düzenlemektedir.
Ayrıca ekonomik, sosyal, kültürel haklar Uluslararası sözleşmenin 12. Maddesi, taraf devletlere tarafların fiziksel ve zihinsel sağlığının en üst düzeyde koruma yükümlülüğü getirmektedir.
Göçmenlere özel olarak 1951 tarihli Cenevre Sözleşmesi ve 1967 Protokolü ile düzenlenen mülteci hakları temel sağlık hizmetlerine erişimide kapsamaktadır.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 3. Maddesi ise insanlık dışı veya aşağılayıcı muamele yasağı çerçevesinde sağlık hizmetlerine erişimin sağlanmasını, devletlere bir yükümlülük olarak yüklemektedir.
Türkiye cumhuriyeti Anayasasının 56. Maddesi herkesin sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkına sahip olduğunu düzenler.
Ayrıca, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ve 5683 sayılı Geçici Koruma Yönetmeliği, geçici koruma altındaki göçmenlerin sağlık hizmetlerine erişimine garanti altına almaktadır.
Ancak bu haklar, uygulamada yasal statüye, kayıt durumuna ve bölgesel farklılıklara göre değişiklik göstermektedir.
Sağlık hakkı, insan onuru korunması açısından vazgeçilmezdir. Göçmenlerin sağlık hizmetlerine erişiminde yaşanan sorunların giderilmesi, yalnızca hukuki bir yükümlülük değil, aynı zamanda bir insan hakları meselesidir.
Devletlerin bu konuda üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmesi, toplumsal dayanışmayı güçlendirecek ve insan haklarına saygıyı pekiştirecektir.
Av. Esra COŞKAN